Op 6 april 2025 werd een verzoek ingediend voor het houden van een spoeddebat over de verhoogde loodgehaltes in de lucht in Veendam. Aanleiding voor het debat was recente berichtgeving in de media, waarin werd gemeld dat de loodgehaltes in Veendam tot de hoogste van Nederland behoren, zelfs hoger dan bij Tata Steel in IJmuiden. De fracties van SP, VUK, D66, ChristenUnie, CDA en de Fractie Kenters vroegen om duidelijkheid over de risico’s voor de volksgezondheid en de bestuurlijke verantwoordelijkheden van het college, inclusief de burgemeester, in dit dossier. Dit heeft geleid tot een extra raadsvergadering (spoeddebat) op 15 april 2025.

Bij GemeenteBelangen Veendam delen we de zorgen van veel inwoners over de berichten rondom de looduitstoot bij Nedmag. Gezondheid is voor ons allemaal van groot belang, maar die zorgen moeten wel gebaseerd zijn op feiten. Het onderzoek waarop sommige partijen zich baseren, is echter nog niet afgerond. De belangrijke cijfers en mogelijke effecten, onder andere van de GGD, moeten nog komen. We kunnen dus nog geen conclusies trekken; het verzoek tot een debat hierover is voortijdig. Het is opvallend dat sommige oppositiepartijen zich laten leiden door krantenkoppen in plaats van te wachten op de volledige onderzoeksresultaten.

Wat weten we wél:

  • De wettelijke norm voor lood is 0,5 µg/m³.
  • In Veendam is de berekende waarde: 0,009 µg/m³. Dat is 1,8% van de norm.
  • Daarvan is 0,4% afkomstig van industrie, zoals Nedmag.

De norm wordt niet overschreden.

Toch horen we vergelijkingen met Tata Steel en woorden als “onzichtbare dreiging”. Dat vinden wij voorbarig. Onnodige paniek helpt niemand. Wat wel helpt? Duidelijkheid, samenwerking en een open houding richting onze inwoners.

De raad is bovendien gewoon geïnformeerd. Op 3 april ontvingen we een duidelijke brief van het college, met uitleg over verantwoordelijkheden, het contact met de provincie, en het verdere proces. Transparant en netjes.

Wat GemeenteBelangen Veendam wél wil:

  • Het volledige onderzoek afwachten, inclusief GGD-advies (uiteraard haast mee maken);
  • Duidelijke afspraken tussen gemeente, provincie en bedrijven;
  • Rustige en eerlijke communicatie naar onze inwoners;
  • Inzicht in de huidige situatie, want Nedmag heeft al technische aanpassingen gedaan.

We blijven de ontwikkelingen op de voet volgen en staan voor een Veendam waar gezondheid en leefbaarheid hand in hand gaan. Zonder ruis, zonder theater. Maar mét resultaat.

Hieronder onze inbreng in de raadsvergadering door onze fractievoorzitter Robert de Jonge:

Betoog GemeenteBelangen Veendam – Extra raad 15-4-2025 loodgehalte

Voorzitter,

Dank u wel. Laat ik beginnen met het volgende: GemeenteBelangen Veendam neemt de zorgen over luchtkwaliteit en volksgezondheid rond Nedmag zeer serieus. Wij begrijpen dat inwoners schrikken van berichten over looduitstoot en mogelijke gezondheidseffecten. Gezondheid is geen politiek punt, maar een basiswaarde waarover wij als raad altijd waakzaam moeten zijn. Tegelijkertijd moeten we ervoor waken dat politieke beeldvorming niet vooruitloopt op de feiten. En dat dreigt hier wél te gebeuren.

Voor ons ligt vandaag een spoeddebat dat door de oppositiepartijen is aangevraagd. Een debat dat naar ons oordeel prematuur is. Het onderzoek waarnaar wordt verwezen – uitgevoerd door of in opdracht van de provincie – is namelijk nog niet volledig afgerond. De depositieberekeningen zijn nog in bewerking, en een duiding van de GGD over mogelijke gezondheidseffecten moet nog volgen.

Voorzitter, wat we op dit moment wél weten, is het volgende:

  • De wettelijke grenswaarde voor lood in de lucht is vastgesteld op 0,5 microgram per kubieke meter (µg/m³);
  • De totaal gemodelleerde concentratie in Veendam bedraagt volgens het onderzoek 0,009 microgram per kubieke meter (µg/m³); oftewel 1,8% van de wettelijke norm;
  • Daarvan is 1,4% toe te schrijven aan algemene achtergrondbelasting, en 0,4% aan de bijdrage van Nedmag of andere industrie.

Wij vinden het belangrijk dat deze cijfers bekend zijn. Want hoewel alertheid gepast is, moeten we voorkomen dat we op basis van onvolledige informatie risico’s suggereren die feitelijk (nog) niet zijn vastgesteld.

Desondanks worden er op voorhand al suggestieve vergelijkingen gemaakt met Tata Steel, wordt er gesproken over een “onzichtbare dreiging”, en lijkt de indruk te worden gewekt dat er nu al sprake is van directe risico’s. Wij vinden dat op dit moment onverantwoord. Laten we het scherp houden: Er is op dit moment geen enkele aanwijzing dat wettelijke normen worden overschreden. De voorlopige concentratieberekeningen laten zelfs zien dat het loodgehalte in de lucht ruim binnen de norm blijft.

De oppositie stelt dat de raad “niet geïnformeerd” is. Die stelling klopt feitelijk niet. Op 3 april is er een uitgebreide raadsbrief gestuurd waarin het college helder uitlegt wat de huidige stand van zaken is, hoe de verantwoordelijkheden verdeeld zijn en welke contacten er met de provincie zijn geweest.

Sterker nog: het college erkent (brief 10 april) dat het beter was geweest als de gemeente vooraf betrokken was geweest bij de Stateninformatiedag op 26 maart, en heeft hierover bestuurlijk contact gehad met de gedeputeerde. Dat getuigt van verantwoordelijkheid en transparantie – niet van stilzwijgen. GemeenteBelangen steunt het college in deze open, zorgvuldige en feitelijke lijn van communiceren.

Voorzitter, het valt ons op dat sommige partijen de indruk wekken dat zij de enige zijn die verantwoordelijkheid nemen voor luchtkwaliteit en volksgezondheid. Dit wijzen wij af. Ook GemeenteBelangen Veendam vindt het milieu, luchtkwaliteit en de gezondheid van de inwoners van groot belang! Maar wij kiezen voor een koers die gestoeld is op feiten, samenwerking en bestuurlijke rust. We willen geen politiek theater, maar resultaat voor de inwoners.

Wat nodig is, waar moeten we op koersen:

  • Voltooiing van het provinciale onderzoek, inclusief duiding van de GGD;
  • Duidelijke bestuurlijke afspraken tussen provincie, gemeente en bedrijven over vervolgstappen;
  • En vooral: een eerlijke, rustige en transparante communicatie richting onze inwoners.
  • Als gemeente willen we weten wat de huidige situatie is met betrekking tot de uitstoot, nu er technische aanpassingen zijn doorgevoerd door NEDMAG. Het onderzoek gaat immers niet verder dan 2023

Tot slot

Voorzitter, dit debat raakt aan een thema dat iedereen aangaat. Juist daarom vragen wij om zorgvuldigheid, bestuurlijke volwassenheid en de bereidheid om op het juiste moment het juiste te doen. We danken het college voor de heldere raadbrief en hun actieve houding in dit dossier. Wij blijven hen daarin steunen, zolang er gewerkt wordt aan feiten en verantwoordelijkheid, in plaats van aan ruis en speculatie.

Dank u wel voorzitter