De gemeenteraad van Veendam staat net als alle Groninger gemeenten voor de uitdaging te komen tot verstandige beleidskeuzes t.a.v. de Regionale Energie Strategie. Dit betekent dat er vanuit Veendam een helder antwoord moet komen hoe er concreet zal worden omgegaan met de afbouw van het gasgebruik en hoe verder invulling zal worden gegeven aan het duurzaamheidsprincipe en het opwekken van alternatieve energievormen. In de bijgaande beschouwing, met dank aan Robert de Jonge, kunt u lezen wat de gedachten zijn van GB in deze materie en zoals we deze hebben ingebracht in de commissievergadering van 24 februari 2020.

Beschouwing door Robert de Jonge:

Geachte voorzitter,

Voor ons ligt het consultatiedocument RES wat ons inzicht geeft in het proces en de belangrijkste bevindingen in de werkgroepen RES Groningen. Gevraagd aan de fracties wat de wensen en bedenkingen zijn ten aanzien van de op te stellen concept RES Groningen.

Hierbij volgen wij consultatiepunten die in het document in ogenschouw worden genomen en geven daarbij onze wensen en bedenkingen aan:

De hoofdvraag is of de benodigde informatie voldoende is om voor de concept RES een keuze te kunnen maken ten aanzien van het bod voor duurzame opwekking van elektriciteit: (4.2 Consultatiepunt Elektriciteit:)

Laten wij voor Veendam heel duidelijke zijn. Windpark N33 wordt nu gerealiseerd zonder draagvlak onder de bevolking, zonder lokale participatie, doorgedrukt gekregen middels een rijkscoördinatieregeling. Een voorbeeld zoals het volgens ons niet moet. Daarnaast is in Veendam een groot zonnepark gerealiseerd van 15,5MW welke ruimtelijke goed is ingepast en wat wel draagvlak geniet. In de tussenrapportage werkgroep elektriciteit wordt voor de ´bouwsteen wind´ uitbreiding in één van de bestaande concentratiegebieden genoemd. Windpark N33 bij Veendam is één van de drie concentratiegebieden. Voor ons is uitbreiding Windpark N33 geen optie. Na het realiseren van Windpark N33 wordt in Veendam meer hernieuwbare energie geproduceerd dan het verbruik in de gebouwde omgeving van de gemeente Veendam (Grafiek 1, pagina 8, tussenrapportage werkgroep elektriciteit). Eigenlijk is dit een algemeen beeld voor het ´ommeland´. De stad Groningen heeft nog een erg grote opgave om te voorzien in hernieuwbare energie voor de gebouwde omgeving. Het schaal bij schaal principe dient daar invulling te krijgen, grote energieafnemers dichtbij grootschalige opwek. Aan de kansenkaart voor wind rondom de stad Groningen kan daarmee invulling worden gegeven: het vierde concentratiegebied voor Wind De infrastructurele energieknooppunten dienen daarin volgens ons minder leidend te zijn. (= antwoord consultatiepunt 4.1 Ruimte schaal bij schaal )

In hoofdstuk 4.2. wordt expliciet gevraagd naar welk bod voor duurzame elektriciteit de voorkeur uitgaat. Ons standpunt is dat de 35 TWh gelijkmatig over alle RES regio verdeeld dient te worden. Voor de RES Groningen dienen wij dan 1,17 TWh te leveren. Lusten en lasten worden eerlijk verdeeld, de provincie Groningen hoeft niet (weer) een win-gewest te worden vol met windmolens. Wij hebben namelijk eerbied voor onze omgeving. Het bod op basis van de geplande projecten ad 4.0TWh waarmee wij meer dan 11,% van de landelijke opgave voor ons rekening nemen is ruimschoots meer dan voldoende.

Er word gevraagd naar het gezamenlijk verkennen van de mogelijkheden voor groen gas;  (4.3 Consultatiepunt Warmte)

Trias Energetica is leidend: Eerst inzetten om de warmtevraag te minimaliseren door bijvoorbeeld goed te isoleren. Kansen ten aanzien van het bewerkstelligen van een gezond binnenklimaat dienen daarin meegenomen te worden. Dus maximaal na-isoleren. Benutten van de bestaande infrastructuur geniet de voorkeur. De transitie om van het aardgas af te gaan gaat volgens ons te snel en is onvoldoende doordacht: Verbruik beperken en tijdelijke doorgaan middels importeren van gas zou zeker nog een optie moeten zijn zodat in de loop der tijd door innovatie het gas verrijkt kan worden met groengas, synthetisch gas en bijvoorbeeld waterstofgas. In Boven-Pekela loopt een proef met een Quick-Fit* oplossing waarbij met hogedruk biovergisting groen gas wordt geproduceerd. Dit is zeker interessant en verdient een gezamenlijke kansen verkenning.

Ten aanzien het Groninger model voor lokaal eigendom; (4.4 Consultatiepunt lokaal eigendom)

Tot op heden is bij de gerealiseerde projecten geen, dan wel zeer beperkt, sprake geweest van lokaal eigendom. Voor GemeenteBelangen Veendam is het een belangrijke vereiste dat er draagvlak onder de bevolking is en dat deze ook substantieel meedeelt in de revenuen. Deze lokale participatie is volgens ons onvoldoende geborgd in het beleid. Volgens ons zal lokaal eigendom / participatie als als een harde voorwaarde moeten worden vastgesteld in de landelijke subsidie-regeling SDE+.

Voor het Groninger Model is het belangrijk om te verkennen welke publiekrechtelijke instrumenten en uitvoeringsinstrumenten de provincie heeft om lokaal eigendom/participatie te waarborgen in provinciaal beleid en welke landelijke aanpassing daarbij benodigd zijn.

Lukt lokale participatie niet dan is het bedoeling om een gebiedsfonds op te stellen. Het windenergiebeleid van de provincie Groningen vraagt van ontwikkelaars van windparken dat er per megawatt (MW) aan opgesteld vermogen 1.050 euro in een gebiedsfonds wordt gestopt. Dit is verre van substantieel te noemen, hiermee kun je niet betogen dat de revenuen ook lokaal weer terugvloeien en dat er dan sprake is van een goede verdeling van lusten en lasten.

Ten aanzien van het consulatiepunt communicatie: ( 4.5 Consultatiepunt communicatie:)

Een gezamenlijke regionale campagne dient primair gericht te zijn op het informeren. Bij consulteren stellen wij voor in te zetten op op een per gemeente in te stellen burgerraad. Met name de warmtetransitie heeft een grote impact en gaat alle inwoners raken. Betrek daarom burgers uit alle lagen en luister naar hen. De deliberatieve democratie: Ons advies is: ga werken met gelote burgerraden.

 

*Quickfit –> Na-isoleren + hybridewarmptempomp (electra) en (bio)gas (voor tapwater en verwarming als het heel koud is)

Link naar commissievergadering van 24 februari 2020 

Link naar consultatiedocument RES 

Link naar de website van de RES Groningen